Leesclubvragen – De smeekbede – Lianne Damen

1. Wat wist je van de slavernij in Suriname voordat je De Smeekbede las? Heeft de roman iets toegevoegd of veranderd aan je begrip van slavernij?
2. Door de roman heen komen de meningsverschillen tussen planters over slavernij (bijvoorbeeld de rol van godsdienst daarin) aan bod. Kun je uit de roman ook de mening van de tot slaaf gemaakten zelf over hun slavernij halen?
3. Hoe verandert Dédés ontmoeting met Quassi haar? Hoe heeft deze ontmoeting verdere invloed op haar acties?
4. Op welke manier spelen verlies en rouw een rol in dit verhaal? Gaat het ook over hoop of troost?
5. Zowel Dédé als Antoinette leven lange tijd op grote afstand van hun enige zoon. Kun je aangeven wat de verschillen en de overeenkomsten tussen de beleving hiervan voor beide vrouwen is?
6. Welke contrasten kun je terugvinden in het verhaal? Kun je aangeven of dit je beeld van de geschiedenis nuanceert of juist niet?
7. Geweld is een terugkerend thema. Kun je aangeven op welke manier het wordt ingezet en of dat steeds hetzelfde met je doet als lezer?
8. Engelbert neemt zich voor maar vier jaar in Suriname te blijven. Hij blijft langer. Kun je aangeven wat daar de redenen voor zijn?
9. Houtbewerking en koken spelen een belangrijke rol in het verhaal. Welke rol spelen deze vaardigheden?
10. Hoe verandert de relatie tussen Dédé, Engelbert en diens zoon Gerard in de loop van het verhaal? Wat kun je daaruit opmaken?
11. Wat vind je van de schrijfstijl? Hoe belangrijk is de stijl voor je begrip van het verhaal?
12. De auteur is historicus. Denk je dat dit van invloed is geweest op de manier waarop ze dit verhaal vertelt?

Lianne Damen

De smeekbede

Indringende debuutroman over slavernij in Suriname

‘Mijn meester, ach neemt mijn bede aan,’ schrijft een vrijgemaakte zwarte vrouw, Dédé, in 1795 vanuit Suriname aan haar voormalige meester in Holland. Deze brief, die nooit op zijn bestemming aankwam en pas in 1980 in de National Archives in Londen werd teruggevonden, ligt aan de basis van een bijzonder verhaal.

Voor de roman De smeekbede deed Lianne Damen diepgravend historisch onderzoek om te achterhalen waarom deze oude vrouw zich met een roep om hulp uitgerekend wendt tot de man die haar jarenlang in eigendom had. Damen ontrafelt het leven van de vrouw en legt het schrijnende contrast bloot tussen het leven van een in slavernij geboren zwarte vrouw en dat van haar meester, een Utrechtse jurist die zijn gezin achterliet om in Suriname fortuin te maken.

De smeekbede is een met veel verbeeldingskracht geschreven, aangrijpende historische roman.